بررسی شعر اخوان از آغاز تا انجام (۲)

زمستان : بهاری در شعر نو پارسی
گرایش جدی اخوان به قالب نو نیمایی به طور دقیق با دفتر شعر (( زمستان )) آغاز می شود . اخوان با شعرهای دفتر زمستان کم کم شیوه خاص خود در شعر سرایی را   می یابد. او در مقدمه زمستان نوشته است : (( من کوشیده ام از راه میان بری از خراسان به مازندران بروم . از خراسان دیروز به مازندران امروز ، اما همچنانکه نخواسته ام یک زائر بیخیال دخیل بند ِ روستایی بمانم که چیزی جز گنبد زرینه پوش و کهنه پاره هایی که می خواهد دخیل ببندد نمی بیند . نیز نمی خواهم در ابهام و تیرگی و آبکندها و فراز و فرودهای ِ جنگلی تاریک گم شوم . )) **

و در ادامه می گوید :

(( من می کوشم که بتوانم اعصاب و رگهای سالم و درست ِ زبانی پاکیزه و متداول را – که همه تار و پود استوارش از روزگاران مرده ی ِ گذشته است ، به خون و احساس و تپش امروز ، تا آنجا که می توانم این وساطت و پزشکی را از عهده بر آیم ، پیوند بزنم ، کوشش ِ من در این راه است که رفته رفته دست و پای ِ احساس و فکرم را از کند و زنجیرهای فن آسوده کنم … و این کوشش را پس از ارغنون همچنان دنبال گرفته ام .)) *

مزامین شعر های دفتر زمستان به لحاظ تاریخی به ۲ دسته تقسیم می شود : دسته اول شعر هایی است که تا قبل از ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ سروده شده و دسته دوم که قصه دردمندی و نا امیدی اخوان است مربوط به سالهای پس از ۱۳۳۲ است .

از این رو در شعر های سالهای ۱۳۳۰و ۱۳۳۱ ما همچنان میل به مبارزه ، ازادی خواهی و عصیان علیه نا برابری ها را شاهد هستیم . اشعار (( نغمه هم درد )) و
(( ارمغان فرشته )) و(( خفته ))

در سالهای قبل از ۱۳۳۰ سروده شده اند .

اشعار(( بی سنگر)) وشعر(( سترون)) و(( نظاره )) و((به مهتابی که برگورستان می تابید)) و(( سه شب )) را اخوان قبل از کودتای ۲۸ مرداد ۳۲ سروده که از بین آنها شعر  (( سترون)) در قالب نو نیمایی است .

(( سترون)) شعری تمثیلی است درباره گروه تشنگان که در انتظار آمدن باران هستند .سترون از همه قواعد شعر نیمایی پیروی نمی کند و نمی توان آن را نمونه موفق یک شعر نیمایی دانست اما بیانگر ورود اخوان به دنیای شعر نو است .

درمجموعه زمستان تنها شعری که در آذرماه سال ۱۳۳۲ سروده شده شعر((سگها وگرگها)) است که حکایتی تمثیل از افراد جامعه است که برخی سگ صفتانه برای تکه استخوانی دم می جنبانند وعده دیگری با وجود همین مشکلات زندگی آزاده زندگی می کنند وزیر زور اربابان نمی روند.

شعرهای ۱۳۳۳که در زمستان آمده عبارتند از:((درمکیده))،((هرجا دلم نخواهد))،((فراموش))،((فریاد))،((اندوه))،((مشعل خاموش))،

((برای دخترکم لاله وآقای نیما))که این آخرین درچاپ اول برای دخترکم لاله وآقای نیما بوده است که شاعر بعد ها آنرا تغییر داده . فریاد،فراموش،اندوه، قدم های جدی اخوان درشعرنو است که هم ازنظرزمانی وشکل بیان ومعنی به شعر نیما بسیار نزدیک است.

درواقع اخوان بعد از ۱۳۳۲ به زبان تمثیلی روی می آورد زبانی که باعث ماندگاری اشعار او شد.مثلا شعر فریاد او در سال ۱۳۳۳ در زندان سروده شده است .

مثلا شعرهای فریاد او درسال ۱۳۳۳سروده شده است همین خصوصیات را دارد. او دراین شعر کشورش را مانند خانه اش تصور می کند که پس از شکست آتش گرفته است .شعر های سال ۱۳۳۴رزمستان شامل چندین شعر مانند: ((لحظه))،((جرقه))،((بیمار))،((فسانه))،((قصه هائی ازشب))،((مرداب))،((روشنی))،((گرگها))،((زمستان)) که ازمیان آنها بی شک شعر زمستان در اوج است.

درسال ۱۳۳۵این مجموعه برای اولین بار چاپ شد ،زمستان ،سرود ملی شکست خوردگان ۲۸ مرداد ۱۳۳۲شد وهمگان از این شعر استقبال کردند.ازمهمترین وزیباترین شعرهای مجموعه زمستان می توان به چهار شعر لحظه دیدار ،آواز کرک ،چاووشی و باغ من اشاره کرد.

نویسنده : حمید

مطالب مشابه در این سایت

بررسی شعر اخوان از آغاز تا انجام ( قسمت پایانی) بررسی شعر اخوان از آغاز تا انجام (۱) بررسی شعر اخوان از آغاز تا انجام (۳) بررسی شعر اخوان از آغاز تا انجام (۴) اخوان را بیشتر بشناسیم- قسمت پنجم اخوان را بیشتر بشناسیم- قسمت ششم اخوان را بیشتر بشناسیم- قسمت سوم اخوان را بیشتر بشناسیم- قسمت چهارم اخوان را بیشتر بشناسیم- قسمت دوم اخوان را بیشتر بشناسیم- قسمت اول در ادامه بررسی استرس مدیریت هزینه های زندگی را با این ۲۰ راهکار به خوبی انجام دهید