هوش هیجانی در مدیریت چه تاثیری دارد؟ (آنچه که مدیران موفق باید بدانند)

زمانی که به یک مدیر یا کارفرمای لایق و خوب فکر می کنید چه ویژگی هایی به ذهنتان می آید؟ ممکن است کسی را تصور کنید که هیچگاه از کوره در نمی رود، یا کسی که کارکنانش کاملا به او اطمینان دارند، به خوبی به صحبت هایشان گوش می دهد، صحبت کردن با او کار مشکلی نیست و همیشه در تصمیم گیری با دقت و اطلاع قبلی عمل می کند. این ویژگی ها همگی متعلق به کسی هستند که از هوش هیجانی بالایی برخوردار باشد و اینجا است که هوش هیجانی در مدیریت هم اهمیت پیدا می کند.

در این مقاله قصد داریم اهمیت هوش هیجانی در مدیریت را مورد بررسی قرار دهیم و شما را با توصیه هایی آشنا کنیم که به عنوان یک کارفرما با استفاده از آن ها قادر به بهبود مهارت های خود خواهید بود. با ما همراه باشید.

هوش هیجانی چیست؟

هوش هیجانی به مهارت و توانایی در شناخت و مدیریت هیجانات خود و دیگران اشاره دارد. کسانی که هوش هیجانی بالایی دارند به خوبی به احساسات خود واقفند، معنای هیجاناتشان را می دانند و از تأثیری که این هیجانات بر دیگران می گذارد آگاهی دارند.

هوش هیجانی در مدیریت هم حائز اهمیت است و کارفرمایان و صاحبان مشاغلی که هوش هیجانی بالایی داشته باشند، راه به مراتب ساده تری برای دست یابی به موفقیت پیش رو خواهند داشت. به نظر شما مدیری که در شرایط بحرانی بر سر کارکنان خود فریاد بزند موفق تر خواهد بود یا مدیری که در چنین شرایطی آرامش خود را حفظ کند و سعی کند همه چیز را به حالت عادی برگرداند؟

دانیل گلمن، روانشناس آمریکایی ای است که به شناخته شدن بهتر مفهوم هوش هیجانی و کارایی آن کمک شایانی کرده است. او پنج ویژگی اساسی را برای هوش هیجانی برشمرده است که عبارتند از: خود آگاهی، خود کنترلی، انگیزه سازی، همدلی و مهارت های اجتماعی.

هرچه تسلط شما بر این ویژگی ها بیشتر باشد، موفق تر خواهید بود. در ادامه مقاله محوریت اصلی موضوع ما هوش هیجانی در مدیریت خواهد بود و ارتباط هر یک از ویژگی های یاد شده را با فعالیت های کارفرمایان مقایسه خواهیم کرد و نیز راهکارهایی برای بهبود شرایط کاری در اختیارتان قرار خواهیم داد.

هوش هیجانی در مدیریت

خود آگاهی

اگر به میزان مشخصی از خود آگاهی رسیده باشید، همیشه می دانید چه احساسی دارید و از این مسئله مطلعید که هیجانات و رفتارهای شما چه تأثیری بر اطرافیان می گذارد. خود آگاهی برای کسی که کارفرمای عده مشخصی از افراد است به معنای داشتن آگاهی بیشتر از نقاط قوت و ضعف و رفتار متواضعانه با کارکنان است. این گونه ویژگی ها باعث جلب اعتماد کارکنان و افزایش کارایی آن ها می شود و اینجا است که هوش هیجانی در مدیریت اهمیت پیدا می کند و شایان توجه می شود.

چگونه می توان به میزان بیشتری از خود آگاهی دست پیدا کرد؟

• همراه داشتن دفترچه یادداشت: کافی است در طول روز چند دقیقه را به روی کاغذ آوردن افکارتان اختصاص دهید. این راهکار بسیار مؤثری است که به مرور زمان باعث افزایش خود آگاهی می شود؛
• صبور بودن: زمانی که عصبانی می شوید یا دیگر هیجانات قوی را تجربه می کنید، بهتر است سریع واکنش نشان ندهید و به دنبال منشأ شکل گیری هیجان باشید. به خاطر داشته باشید هر اندازه هم که شرایطی بخصوص غیر قابل کنترل به نظر می رسید، با کمی صبر و حوصله قادر به کنترل واکنش خود خواهید بود.

خود کنترلی

ویژگی دیگری که برای استفاده از مزایای هوش هیجانی در مدیریت اهمیت دارد خود کنترلی است. کارفرمایانی که توانایی کنترل کردن خود را داشته باشند در مقایسه با سایرین بسیار کمتر با دیگران دهان به دهان می شوند و عجولانه تصمیم نمی گیرند.

به باور گلمن این ویژگی علاوه بر موارد یاد شده باعث انعطاف پذیری شخصیت کارفرما و مسئولیت پذیری بیشتر او نیز می شود.

چگونه می توان توانایی و مهارت خود کنترلی را بهبود داد؟

• ارزش های خود را بشناسید: آیا می دانید کدام ارزش ها برای شما مهم تر از سایرین است؟ اگر جواب مشخصی برای این سؤال ندارید، بهتر است کمی زمان بگذارید و ارزش های اخلاقی ای که به نظرتان مهم تر از سایرین می رسد را مشخص کنید. اگر به این مسئله پی ببرید و شناخت خوبی از آن داشته باشید، به هنگام قرار گرفتن بر سر دو راهی تصمیم اخلاقی، دیگر نیاز به فکر کردن نخواهد بود و بسته به ارزش های خود تصمیم درست را خواهید گرفت.
• مسئولیت پذیر باشید: اگر زمانی که اشتباهی پیش می آید یا اوضاع از کنترل خارج می شود عادت دارید دیگران را مقصر بدانید، بهتر است این رویکرد خود را تغییر دهید. اشتباهات خود را بپذیرید و با عواقب آن رو به رو شوید. به این شکل شب ها راحت تر خواهید خوابید و اطرافیان به شما احترام خواهند گذاشت.

انگیزه سازی

ویژگی مهم دیگری که با هوش هیجانی در مدیریت ارتباط پیدا می کند انگیزه سازی است. کارفرمایانی که انگیزه کاری داشته باشند بی وقفه در حال حرکت به سوی اهداف خود هستند و معیارهای بالایی برای کیفیت کاری خود دارند.

چگونه می توان به بهبود انگیزه سازی کمک کرد؟

• درباره این که چرا به کار حال حاضر خود مشغول هستید، دوباره فکر کنید: فراموش کردن آن بخشی از کار روزانه که به آن علاقه دارید، بسیار ساده است، بنابراین بهتر است گاه به گاه کمی زمان بگذارید و درباره اینکه چرا در درجه اول این کار را انتخاب کردید فکر کنید. اگر از شغل فعلی تان راضی نیستید و با به یاد آوردن نکته یاد شده مشکل دارید، بهتر است ببینید ریشه مشکل کجاست.
• امیدوار باشید و وجه مثبت مسائل را مد نظر داشته باشید: کارفرمایانی که انگیزه دارند، معمولا خوش بین هم هستند و در مواجه با هر مسئله و مشکلی این رویکرد خود را حفظ می کنند. البته خوش بین بودن به زمان و تمرین احتیاج پیدا خواهید کرد، اما نتیجه حاصل از آن به قدری خوب هست که ارزش این وقت و انرژی را داشته باشد.

همدلی

دیگر ویژگی مهم مرتبط با هوش هیجانی در مدیریت همدلی است. کارفرمایانی که می خواهند کارکنان و سازمانی موفق و کارآمد داشته باشند، حتما باید این ویژگی را مد نظر قرار دهند. این کارفرمایان می توانند در موقعیت های گوناگون خود را به جای دیگران بگذارند و احساساتشان را به خوبی درک کنند. آن ها می توانند توانایی های کارکنانشان را توسعه دهند، کسانی را که رفتار نا عادلانه دارند به چالش بکشند، بازخوردهای سازنده در اختیار دیگران بگذارند و در نهایت به کسانی که به صحبت کردن با شخصی دیگر نیاز دارند، گوش دهند.

مزیت مرتبط با هوش هیجانی در مدیریت دیگری که همدلی برای کارفرمایان به همراه دارد این است که می توانند با نشان دادن این مسئله که اوضاع و احوال دیگران برایشان مهم است، احترام و وفادارای این افراد را به خود جلب کنند.

چگونه می توان با دیگران همدل شد؟

• خودتان را به جای دیگران بگذارید: انسان به سادگی می تواند از دیدگاه خود طرفداری کند؛ هر چه باشد دیدگاه خود او است! اما کاری که شایان تقدیر و توجه بیشتری است، قرار دادن خود به جای دیگران و مد نظر قرار دادن وقایع از دیدگاه آن ها است.
• به زبان اشارات توجه کنید: ممکن است به هنگام صحبت کردن شخص دیگر، دست به سینه بنشینید، پاهای تان را عقب و جلو ببرید یا لبتان را بجوید. این زبان اشارات شما است و دیگران با توجه به آن می توانند به این نکته پی ببرند که در موقعیتی به خصوص چه احساسی دارید. داشتن درک بهتر از زبان اشارات می تواند کمک زیادی به کارفرمایان کند، چراکه با توجه به آن قادر خواهند بود با دقت بیشتری راجع به احساسات دیگران تصمیم گیری کنند.
• به احساسات دیگران پاسخ دهید: فرض کنید از دستیارتان درخواست کرده اید برای مدت بیشتری در محل کار باقی بماند (و مدتی است مجبورید تا دیروقت سر کار بمانید) و با اینکه درخواست شما را رد نمی کند، می توانید ناراحتی را در صدایش تشخیص دهید. در چنین مواقعی بهتر است به احساسات دیگران پاسخ دهید. برای نمونه در این مورد می توانید به او بگویید که قدر این زحمت اضافی او را می دانید و خودتان هم از کار کردن تا دیر وقت خسته شده اید، اما چاره دیگری نیست. اگر هم برایتان مقدور است، راه حلی برای این ناراحتی او پیدا کنید (مثلا اجازه دهید صبح ها کمی دیرتر بیاید).

مهارت های اجتماعی

دیگر ویژگی مهم مرتبط با هوش هیجانی در مدیریت مهارت های اجتماعی است. کارفرمایانی که از میزان قابل قبولی از مهارت های اجتماعی برخوردار باشند، توانایی برقراری ارتباط اثربخش با دیگران را دارند. آن ها علاوه بر خبرهای خوب، آمادگی شنیدن خبرهای بد را هم دارند و به خوبی می توانند انگیزه لازم را برای انجام مأموریتی جدید در تیم کاری خود ایجاد کنند.

به علاوه کارفرمایان با مهارت های اجتماعی کافی به خوبی از پس مدیریت تغییرات کاری و حل کردن معضلات پیش آمد کرده بر می آیند. آن ها کمتر اجازه می دهند شرایط کاری به شکل فعلی باقی بماند و بیشتر رو به جلو حرکت می کنند، اما خود نیز در کارها مشارکت می کنند و همه چیز را به دیگران نمی سپارند. آن ها اهمیت زیادی برای هوش هیجانی در مدیریت قائل هستند و با رفتار خود بدل به الگوی دیگران می شوند.

چگونه می توان به مهارت های اجتماعی دست یافت؟

• تصمیم گیری به هنگام پیش آمدن مشکلات: یک کارفرمای لایق باید این توانایی را داشته باشد که به هنگام بروز مشکل در میان کارکنان، مشتری ها و فروشنده ها، بتواند تصمیم درستی بگیرد و مشکل را حل کند.
• بهبود مهارت های ارتباطی: در برقراری ارتباط با دیگران تا چه اندازه موفق هستید؟ اگر در این امر با مشکل مواجه هستید، بهتر است هر چه سریع تر اقدام به رفع آن و اکتساب این دسته از مهارت ها کنید.
• تحسین دیگران: در مقام یک کارفرما، اگر بخواهید وفاداری و احترام کارکنان را به خود بر انگیزید، یکی از کارهایی که برای دست یابی به آن می توانید انجام دهید تحسین کردن دیگر افراد، به هنگامی است که لایق تحسین باشند. البته این کار چندان ساده نیست و به کمی تجربه و مهارت نیاز دارد.

سخن پایانی

هوش هیجانی در مدیریت اهمیت بسزایی دارد و دست یابی به ویژگی های مهم آن می تواند نوید بخش آینده ای درخشان برای شما و اطرافیان تان باشد، اما نباید فراموش کرد که بهبود این ویژگی ها و مهارت ها کار یک روز و دو روز نیست و به مرور زمان در آن ها پیشرفت خواهید کرد. همیشه باید به دنبال یادگیری مهارت های جدید و راهکارهایی برای ارزیابی وضعیت فعلی خود باشید. زمانی که با چالش های جدید رو به رو می شوید، با وجوه تازه ای از شخصیت خود آشنا خواهید شد و در مواجه با تغییرات زندگی عملکرد بهتری از خود نشان خواهید داد، بنابراین بهتر است این تغییرات را پذیرا باشید.

مطالب مشابه در این سایت

هوش هیجانی چیست و چه تاثیری در موفقیت دارد؟ اهمیت هوش هیجانی در مدیریت هوش هیجانی – مدیریت زندگی ۱۷ انتخابی که به مدیریت زندگی موفق شما کمک می کند ۱۰+۱ عادت رهبران موفق: عادت هایی که شما هم باید بدانید ۱۰ روش مدیریت پول و تنظیم بودجه برای مدیریت بهتر هزینه های زندگی چرا مدیریت زمان مهم است؟ رفتار سازمانی چیست و چه کاربردی در سازمان ها و شرکت ها دارد؟ ده کلید طلایی برای موفقیت در مدیریت منابع انسانی مدیریت زندگی شخصی چرا و چگونه؟ راه های افزایش هوش هیجانی (۱۰ راهکار کاربردی برای موفقیت در زندگی) تقویت هوش هیجانی با ۵ تکنیک کاربردی (تضمینی)